کیست مویی یا سینوس پیلونیدال یکی از بیماری های شایع ناحیه نشیمنگاه است که بیشتر در جوانان و افراد پرمو دیده می شود. این بیماری در اثر برگشت مو به زیر پوست و ایجاد التهاب و عفونت شکل می گیرد و می تواند باعث درد، ترشح چرکی و حتی ایجاد آبسه شود. درمان قطعی کیست مویی تنها با تخلیه کامل کیست و برطرف کردن بافت ملتهب امکان پذیر است.
تا سال ها تنها روش درمان، جراحی باز یا بسته بود، اما با پیشرفت تکنولوژی، لیزر کیست مویی به عنوان روشی مدرن، کم تهاجمی و سریع معرفی شد. در این مقاله به طور مفصل به مقایسه این دو روش می پردازیم تا بدانیم واقعاً کدام یک بهتر است.
1. معرفی جراحی سنتی کیست مویی
جراحی سنتی یا همان روش های مرسوم، شامل برش و تخلیه کیست است. در این روش جراح با استفاده از تیغ جراحی ناحیه مبتلا را باز کرده، مو و بافت عفونی را خارج می کند و سپس محل جراحی یا باز گذاشته می شود تا از داخل ترمیم شود (روش باز) یا بخیه زده میشود (روش بسته).
مزایای جراحی سنتی
دلایلی که باعث میشد بسیاری از بیماران این روش را برای درمان کیست مویی خود انتخاب کنند شامل موارد زیر بود:
- در دسترس بودن در تمام بیمارستان ها و کلینیک ها
- امکان تخلیه کامل کیست های بسیار بزرگ یا عفونی
- تجربه طولانی پزشکان در استفاده از این روش
معایب جراحی سنتی
از عوارضی که احتمال دارد پس از عمل جراحی کیست مویی پیش بیاید، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شدید در دوران نقاهت
- نیاز به استراحت طولانی (گاهی تا ۴۰ روز)
- احتمال بالای عفونت و بازگشت بیماری
- نیاز به پانسمان های مکرر و مراقبت های سخت
- باقی ماندن اسکار و جای زخم بزرگ
۲. معرفی لیزر کیست مویی
لیزر درمانی روشی نوین است که در آن با اشعه لیزر، کیست و بافت های ملتهب به صورت دقیق و بدون آسیب به بافت سالم برداشته می شوند. این روش در کلینیک های مجهز و توسط متخصص جراحی یا جراح عمومی انجام می شود و معمولاً کمتر از یک ساعت طول می کشد.
مزایای لیزر کیست مویی
زمانی که بحث از لیزر درمانی میشود، اولین نکته سهولت در انجام این روش و بدون عوارض بودن آن است. در ادامه سایر مزایا لیزر کیست مویی کمر را بررسی خواهیم کرد:
- عمل بدون نیاز به بیهوشی عمومی (با بی حسی موضعی)
- درد و خونریزی بسیار کم
- ترمیم سریع تر زخم و بازگشت به زندگی روزمره ظرف چند روز
- عدم نیاز به پانسمان های مداوم
- احتمال بسیار کم بازگشت بیماری
- جای زخم بسیار کوچک و تقریباً نامشهود
- کاهش ریسک عفونت به دلیل استریل بودن اشعه لیزر
معایب لیزر
اگرچه عمل با لیزر عوارض چندانی ندارد اما برخی از بیماران به دلیل ابتلا به شرایط خاص ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- هزینه بالاتر نسبت به جراحی سنتی
- نیاز به تجهیزات پیشرفته و پزشک متخصص
- در دسترس نبودن در برخی شهرها یا مراکز درمانی
۳. مقایسه دقیق لیزر و جراحی سنتی کیست مویی
| معیار مقایسه | جراحی سنتی | لیزر کیست مویی |
| نوع بی‌حسی | معمولاً بیهوشی عمومی یا نخاعی | بی‌حسی موضعی |
| مدت زمان عمل | ۴۵ دقیقه تا ۲ ساعت | کمتر از ۱ ساعت |
| مدت بستری | ۲۴ تا ۴۸ ساعت در بیمارستان | سرپایی؛ ترخیص همان روز |
| میزان درد | زیاد، به‌ویژه بعد از جراحی | بسیار کم |
| خونریزی | قابل توجه | ناچیز |
| مدت نقاهت | ۲ تا ۶ هفته | ۳ تا ۷ روز |
| نیاز به پانسمان | روزانه و طولانی مدت | حداقل یا بدون پانسمان |
| احتمال عفونت | بالا | بسیار کم |
| جای زخم | بزرگ و قابل مشاهده | کوچک و تقریباً محو |
| احتمال عود بیماری | ۲۰ تا ۳۰ درصد | کمتر از ۵ درصد |
| هزینه | ارزان‌تر | گران‌تر، اما به‌صرفه در بلندمدت |
۴. چه کسانی برای لیزر یا جراحی مناسب‌تر هستند؟
انتخاب روش درمان به شرایط بیمار، اندازه کیست، وجود عفونت و نظر پزشک بستگی دارد.
مناسب برای جراحی سنتی:
- کیست‌های بسیار بزرگ یا دارای آبسه شدید
- بیمارانی که دسترسی به تجهیزات لیزر ندارند
- افرادی که توان پرداخت هزینه لیزر را ندارند
مناسب برای لیزر:
- بیشتر بیماران با کیست‌های متوسط یا کوچک
- کسانی که می خواهند سریع تر به کار و زندگی روزمره بازگردند
- افرادی که نگران جای زخم و زیبایی پوست هستند
- کسانی که نمی خواهند بیهوشی عمومی داشته باشند
۵. تجربه بیماران؛ از جراحی تا لیزر
بر اساس نظرسنجی ها و تجربه بیماران، بیشتر کسانی که یک بار جراحی سنتی انجام داده اند و سپس دچار عود بیماری شده اند، در مرحله دوم به سراغ لیزر رفته اند. این افراد معمولاً از کاهش درد، سرعت بهبودی و نبود اسکار بزرگ رضایت بیشتری دارند.
۶. هزینه درمان با لیزر و جراحی
هزینه درمان به عوامل مختلفی مثل محل کلینیک، تخصص جراح، شدت بیماری و نوع خدمات بستگی دارد.
جراحی سنتی معمولاً هزینه کمتری دارد اما به دلیل بستری، پانسمان های طولانی و احتمال عود، در مجموع می تواند پرهزینه تر تمام شود.
لیزر در ابتدا گران تر است اما به دلیل کوتاه بودن دوران نقاهت، کاهش نیاز به دارو و پانسمان و احتمال بسیار پایین بازگشت بیماری، در بلندمدت مقرون به صرفه تر محسوب می شود.
۷. جمع بندی؛ لیزر یا جراحی، کدام بهتر است؟
اگر بخواهیم به طور کلی نتیجه بگیریم:
- جراحی سنتی روشی قدیمی، در دسترس و ارزان تر است اما با درد، نقاهت طولانی، جای زخم و احتمال بالای بازگشت بیماری همراه است.
- لیزر روشی نوین، سریع، بدون درد و با احتمال موفقیت بالاست که دوران نقاهت کوتاهی دارد و بیمار می تواند در کمترین زمان به کار و زندگی بازگردد.
- به همین دلیل بسیاری از متخصصان امروز لیزر کیست مویی را به عنوان بهترین روش درمانی معرفی می کنند، مگر در مواردی که کیست بسیار گسترده باشد یا تجهیزات لیزر در دسترس نباشد.